Voetbalshirts zorgen regelmatig voor discussie. Fans zijn het dan bijvoorbeeld niet eens met de kleur of print. Maar sommige shirts zijn zo opvallend of onhandig ontworpen dat ze voor grote controverse zorgen.

Voor voetbalsupporters moet op zijn minst het thuisshirt in de clubkleuren zijn. Voor het uitshirt moet dat niet, maar het moet bij de club passen en voor velen is de kleur van het logo aanpassen heiligschennis. Deze discussies duren meestal niet lang, maar sommige shirts zijn zo speciaal of problematisch dat ze in het collectieve geheugen zitten of voor wijdverspreide controverse zorgen.

Spierenshirt
Dit shirt van de Spaanse Club Deportivo Palencia kent bijna iedereen. In 2016 speelden zij tijdens de play-offs in een shirt waarop de spieren in het menselijk lichaam te zien waren. Om het nog erger te maken, kregen de veldspelers rode tenues. Daardoor werd het dus nog realistischer. De doelman kreeg een paarse versie.

Het shirt en bijpassende broek, helaas met gewone zwarte sokken, hadden een betekenis. Die maakte de club duidelijk met de hashtag ‘#NosDejamosLaPiel’. In het Nederlands betekent deze spreuk letterl

ijk ‘we geven ons vel’. De club bedoelde daarmee dat de spelers alles zouden geven om promotie af te dwingen. Palencia slaagde erin te promoveren, maar of dat met het tenue te maken heeft, is natuurlijk nog maar de vraag.

In 2018 hield de club op met bestaan, maar door dit tenue zijn ze onsterfelijk. Je vindt het truitje tot op vandaag terug in lijstjes met de lelijkste shirts.

Kleur

Voor het tweede shirt blijven we in Spanje. Daar zorgde de nationale ploeg in 2017 voor opschudding. Hun thuisshirt voor het WK in 2018 zorgde voor woede bij heel wat Spanjaarden. Dit truitje was gebaseerd op hun tenue van het WK in 1994, maar de minder uitgesproken blauwe en gele stukken zorgden voor problemen. Sommigen zagen namelijk geen blauw, maar paars.

Rood, geel en paars zijn de kleuren van de Tweede Spaanse Republiek. Die verving in 1931 de monarchie en werd in 1939 beëindigd. Door de Spaanse burgeroorlog tussen 1936 en 1939 ligt deze vlag gevoelig bij mensen van wie de familie heeft geleden onder de burgeroorlog. De vlag wordt tegenwoordig ook nog gebruikt door antimonarchisten. Kledingsponsor Adidas beweerde dat er geen politiek idee achter zat.

De onrust na het referendum in Catalonië zorgde voor een extra factor in de controverse. De Spaanse voetbalbond en Adidas besloten de officiële voorstelling uit te stellen. Uiteindelijk speelde ‘La Roja’ wel in dit shirt.

Swastika’s

In 1992 kreeg Fiorentina na vier wedstrijden een nieuw uitshirt, omdat er problemen waren met de print. De lijnen van de paarse figuren op de schouders bleken bij sommige overlappingen hakenkruisen te vormen. Na de Tweede Wereldoorlog is dat nooit handig, maar omdat de Italiaanse club tijdens die oorlog bij de fascistische partij hoorde, was het probleem nog groter. De club en shirtsponsor Lotto beweerden dat het een ongelukje was, maar door de geschiedenis bestaan er twijfels.

Naast het design willen de supporters van Fiorentina het shirt ook snel te vergeten omdat ze in dat seizoen degradeerden. De fans worden er liever niet meer aan herinnerd, maar onder verzamelaars is het truitje populair. Door de swastika’s zijn er weinig shirts overgebleven met dit design. Daarom willen zij het nog liever toevoegen aan hun collectie en zijn ze bereid er veel geld voor te betalen. Ook spelers zoals Batistuta die met het shirt speelden dragen bij aan de populariteit. En sommigen vinden het ook gewoon een mooi shirt.

Balenciaga

Het volgende shirt is niet van een club. In 2020 lanceerde het kledingmerk BALENCIAGA zijn eigen voetbalshirt. Twitter reageerde niet zo positief, omdat het shirt wel heel hard lijkt op de keeperstrui van Manchester United in 2002. Het grootste verschil is de prijs. Terwijl een clubshirt meestal niet meer dan 100 euro kost, betaal je voor het truitje van BALENCIAGA ongeveer 640 euro.

Die prijs was de aanleiding voor de controverse. De creatief directeur van het merk, Demna Gvasalia staat erom bekend verwijzingen naar de middenklasse in zijn dure ontwerpen te verwerken, maar voetbalfans waren boos. Sommigen zagen het als een manier om je als rijk persoon eens te ‘verkleden’ als middenklasser en voelden zich dus uitgelachen.

Politiek

Als laatste een recent shirt dat voor controverse zorgde: het shirt van Oekraïne voor het EK bij de mannen. Vooral in Rusland werd het shirt negatief ontvangen, maar ook de UEFA had een aanmerking. Beiden vonden ze dat het shirt een politieke boodschap had en dat is verboden.

De print op het shirt maakte de Russen boos. Je ziet de omtrek van Oekraïne in stippellijntjes. De Russen tilden aan het feit dat de Krim, door Rusland geannexeerd, en de regio’s die door pro-Russische separatisten gecontroleerd worden, meegenomen zijn. Volgens Rusland is dat propaganda.

Daarin volgde de UEFA hen niet, dus de stipjes mogen blijven. Maar de Oekraïense voetbalbond moest wel een andere aanpassing doorvoeren. De Europese voetbalbond verplichte de geel-blauwen de slogan in de kraag aan te passen. Volgens hen verwees de slogan die je daar aan de binnenkant kon vinden naar de protesten in 2014. Nadat Oekraïne de slogan van ‘glorie aan onze helden’ naar ‘Glorie aan Oekraïne!’ veranderde, keurde de UEFA het ontwerp wel goed.

Zoals deze shirts aantonen, is controverse rond voetbaltruitjes van alle tijden. Ook de redenen zijn divers. Het gaat van onhandige prints tot (onbedoelde) boodschappen en foute kleuren.